Jedną z wiodących instytucji kultury w gminie Olesno jest Gminny Ośrodek Kultury z siedzibą w Domu Malarek w Zalipiu, utworzony w 1994 r. służący upowszechnianiu kultury, oraz ożywianiu lokalnych i regionalnych tradycji kultury. Placówka ta działała już wcześniej, jako wiejski dom kultury, służyła upowszechnianiu wiedzy o sztuce zalipiańskiej i była ośrodkiem pracy twórczej artystów ludowych z całego Powiśla Dąbrowskiego. Do jego podstawowych zadań należy: ochrona i kultywowanie wartości kulturowych środowiska, poprzez kontynuowanie tradycji „malowanek zalipiańskich”, organizowanie, wspieranie oraz promowanie amatorskiego ruchu artystycznego, opiekę nad twórcami ludowymi a także wyzwalanie aktywności kulturalnej środowiska. W zakres tych zadań wchodzi również dokumentowanie i promowanie zjawisk kulturowych i ludzi kultury Gminy Olesno oraz twórczości ludowej, wdrażanie dzieci i młodzieży do aktywnego uczestnictwa w kulturze, promowanie Zalipia w kraju i za granicą. Zadania te realizuje przez: organizację wystaw, konkursów, wycieczek, koncertów, imprez rozrywkowych, spotkań autorskich oraz świadczenie usług plastycznych, poligraficznych, fotograficznych i muzycznych, jak również prowadzenie różnego rodzaju kursów i warsztatów. Gminny Ośrodek Kultury w Zalipiu jest animatorem wielu wydarzeń kulturalnych na terenie gminy Olesno. Systematycznie prowadzi zajęcia warsztatowe z zakresu plastyki z dziećmi, podczas których pod nadzorem malarek dzieci wykonują w okresie wielkanocnym palmy wielkanocne, malują pisanki, zaś w okresie bożonarodzeniowym ozdoby bożonarodzeniowe w kwiatach Zalipia. Jest organizatorem czerwcowego konkursu „Malowana Chata” (50 edycja w 2013 r.), Festynu „Pożegnanie lata”, a także choinek i zabaw noworocznych, spotkań opłatkowych, wydając każdego roku stały kalendarz imprez. Gminny Ośrodek Kultury w Zalipiu organizuje także, co roku, Gminny Konkurs na Pisankę Ludową i Stroiki Wielkanocne, Gminny Konkurs Ozdób Choinkowych w których biorą udział uczniowie szkół podstawowych i gimnazjum z terenu całej gminy. Bardzo ważnym zadaniem Gminnego Ośrodka Kultury jest obsługa ruchu turystycznego – udzielanie informacji na temat miejscowej sztuki ludowej, oprowadzanie grup szlakiem „malowanych zagród”. W Domu Malarek turyści mogą oglądać stałą ekspozycję dotyczącą historii malowania motywów kwiatowych, wystawę fotograficzną bieżącej edycji konkursu „Malowana Chata”, a także zakupić oryginalne zalipiańskie pamiątki malowane przez pracownice Domu Malarek. Każdego roku Dom Malarek organizuje liczne wystawy, warsztaty i pokazy malowania, zarówno w kraju jak i za granicą. Zalipiańskie kwiaty można podziwiać w wielu miejscach w Polsce, jak również na świecie.
Gminna Biblioteka Publiczna
Gminna Biblioteka Publiczna w Oleśnie powstała w 1955 roku. W jej strukturze funkcjonuje placówka główna w Oleśnie oraz Filie w Ćwikowie i Zalipiu. Biblioteka ma bogatą historię i dorobek oraz wielkie znaczenie dla społeczności lokalnej. Oprócz realizacji podstawowych zadań statutowych, prowadzi szeroką działalność kulturalno-oświatową, podejmuje szereg działań aktywizujących i integrujących środowisko lokalne, a swoją ofertę kieruje do osób w różnym wieku i o różnym statusie zawodowym. Najważniejsze jej inicjatywy to: Gminne Konkursy Recytatorskie i Plastyczne, „Jesienne spotkania ze sztuką” – wystawy malarstwa oraz fotograficzne, spotkania autorskie i prelekcje, zagospodarowanie wolnego czasu dzieci i młodzieży w czasie ferii i wakacji, prowadzenie Dyskusyjnego Klubu Książki (dla dorosłych w Oleśnie oraz dla dzieci w Ćwikowie), przegląd placówek oświatowych, festiwal przedszkolaków, organizacja występów teatralnych, koncertów muzycznych oraz imprez okolicznościowych, organizacja wycieczek dla dzieci i młodzieży oraz wyjazdów szkoleniowych dla dorosłych. Biblioteka jest w trakcie automatyzacji, uczestniczyła w II rundzie Programu Rozwoju Bibliotek, aktywnie współpracuje z instytucjami i organizacjami szczebla gminnego, powiatowego, wojewódzkiego i ogólnopolskiego. Ponadto bierze udział w wielu akcjach i kampaniach, między innymi: Cała Polska Czyta Dzieciom, Narodowe Czytanie, Małopolskie Dni Książki „Książka i Róża”. Niezwykle bogata oferta kulturalna biblioteki powoduje nie tylko wzrost poziomu integracji społecznej, ale również korzystnie wpływa na liczbę czytelników i zwiększenie zainteresowania książką i czytelnictwem.
Najważniejszym zadaniem realizowanym przez Gminną Bibliotekę Publiczną w Oleśnie jest projekt pod nazwą „BIBLIOTEKA OTWARTA NA POTRZEBY MIESZKAŃCÓW – budowa budynku biblioteki głównej”. Inwestycja współfinansowana jest w ramach PROGRAMU WIELOLETNIEGO KULTURA+ PRIORYTET „BIBLIOTEKA+ INFRASTRUKTURA BIBLIOTEK” ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z budżetu państwa, którego operatorem jest Instytut Książki w Krakowie. W ramach tego Programu bibliotece zostało przyznane dofinansowanie w wysokości 1 000 000 zł. Operacja otrzymała również wsparcie z budżetu Województwa Małopolskiego w postaci dotacji celowej dla jednostek biorących udział w konkursie „MAŁOPOLSKA BIBLIOTEKA+”.